STERYLIZACJA UWIĘZIONEGO PRZESTĘPCY

Niebezpieczny przestępca seksualny - recydywista. Propozycja całkowitej sterylizacji (kastracji) w zamian za zmniejszenie wyroku.
a) Prawo do stosowania takiej praktyki.
b) Brak zgody.
c) Decyzja sądu przeciwna Deklaracji Tokijskiej WHO.
d) Odpowiedzialność lekarza.

1. Prawo międzynarodowe

a) W świetle wszystkich podstawowych dokumentów dotyczących praw człowieka odpowiedź jest negatywna. Nawet ciężkie przestępstwa seksualne nie mogą pozbawiać prawa do prokreacji, i to nawet wtedy, gdy może istnieć ryzyko recydywy. Odnosi się to do osób popełniających przestępstwo w stanie niepoczytalności, chorych psychicznie i poddanych przymusowemu leczeniu, cofniętych w rozwoju oraz upośledzonych (artykuły 31, 32, 70 i 82/2 rezolucji 73/5, przyjętej przez Komitet Ministrów Rady Europy 19 lutego 1973 r. w związku z pytaniem o minimalne normy traktowania więźniów; artykuły 5/1 i 10 zalecenia 83/2, przyjętego 22 lutego 1983 r. przez Komitet Ministrów Rady Europy w sprawie ochrony prawnej osób chorych umysłowo, objętych przymusowym leczeniem; artykuły 1, 2 i 6 Deklaracji ONZ o prawach osób upośledzonych umysłowo i artykuł 3 Deklaracji ONZ o prawach inwalidów. Patrz także: zalecenie D.H. 82/2 odnośnie do postanowień Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 24 października 1979 r. w sprawie Winterwerpa i z 23 lutego 1984 r. w sprawie Luberti).
   Odpowiedź jest jasna, gdyż mamy podstawy, aby wątpić w "dobrowolną" zgodę przestępcy, któremu proponuje się umorzenie części kary.
   Dodajmy jeszcze, że zgodnie z rezolucją 37/194 Zgromadzenia Ogólnego ONZ z 18 grudnia 1982 r. o zasadach etyki lekarskiej (zasady 2 i 6) "zdarzają się oczywiste naruszenia etyki lekarskiej i międzynarodowego prawa w tych wypadkach, gdy personel medyczny, a szczególnie lekarze, aktywnie lub pasywnie uczestniczą w zachowaniach, w których rezultacie stają się wspólnikami, współsprawcami lub inicjatorami (podżegaczami) [...] okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania".
b) Odpowiedź jest negatywna.
c) Lekarz, nawet gdy jest funkcjonariuszem więziennym, powinien uchylić się od dokonania kastracji.
d) Należy kierować się wspomnianą wyżej rezolucją 37/194 Zgromadzenia Ogólnego ONZ.

2. Etyka

   Sterylizacja jest tu środkiem pozwalającym zapobiec przestępstwu. Deklaracja Tokijska (1985): bez względu na okoliczności lekarz nie może stosować leczenia poniżającego godność ludzką. Lekarz musi dysponować pełną niezależnością i sam decydować o sposobie leczenia osoby, za którą jest odpowiedzialny. Podstawową jego działalnością jest przynoszenie ulgi w cierpieniu.
   Deklaracja Lizbońska (1981): chory ma prawo zgodzić się na leczenie albo nie. Deklaracja Międzynarodowej Rady Służb Medycznych Zakładów Penitencjarnych (Ateny 1978): pracownicy służby zdrowia pracujący w więzieniach zobowiązują się:

• stawiając diagnozę, kierować się wyłącznie interesami pacjentów, których stan zdrowia ma pierwszeństwo przed jakimikolwiek innymi względami;
• nieść pomoc medyczną więźniom z pełnym poszanowaniem etyki lekarskiej. W tym samym duchu wypowiada się klauzula 22 "Europejskiego przewodnika etyki" (1986).

a) Katolicka. Z punktu widzenia katolicyzmu nie do przyjęcia są jakiekolwiek akty naruszające integralność fizyczną człowieka, niezależnie od jego zgody i bez względu na rodzaj i wysokość kary, zarządzone przez władze za popełnienie przestępstwa albo w celu zapobieżenia przyszłym naruszeniom prawa [Pius XI, Casti Connubii, AAS 22 (1930), s. 564-565].
b) Protestancka. Przede wszystkim należy świadomie dążyć ku takim procedurom i takiej praktyce, w których jest w pełni respektowana godność zainteresowanego człowieka. Kto stoi u źródeł takiego procederu? I po co?
c) Żydowska. Według większości rabinów zakaz kastracji jest normą prawa uniwersalnego (Sefer Ha-Chinouch, 311), rozciągającego się na wszystkich ludzi. Kto niszczy organ rozrodczy człowieka, gardzi dziełem Stwórcy i staje się winnym jego zniszczenia. Dlatego judaizm zakazuje lekarzom wykorzystywać sztukę medyczną do podobnych celów, niezależnie od wyższych racji.
d) Muzułmańska. Islam nie dopuszcza kastracji, ponieważ pociąga ona za sobą definitywną sterylizację. Jest to niemoralne, tym bardziej gdy propozycja kastracji dana jest w zamian: w tym wypadku za redukcję kary. Ponadto zgodnie z islamem integralność ciała ludzkiego musi być szanowana; wyjątki mogą być dopuszczalne tylko z powodów terapeutycznych.
e) Buddyjska. Zdanie podobne do zdania innych religii.